Rzadko się zdarza, żeby mecz był rozgrywany akurat wtedy, kiedy mam wolny czas. A jak już mi się udaje dobrze zsynchronizować, to lubię zasiąść przed telewizorem z moim wielkim zeszytem i automatycznym ołówkiem w ręku. Każdy, kto chociaż raz zaczął robić różnego rodzaju statystyki w trakcie trwania meczu wie, że później samo oglądanie dla oglądania staje się potwornie nudne.

Z racji na zawodowe zboczenie językowe, patrzyłem na mecz po raz kolejny pod kątem komentarza. Poniżej więc znajdziecie skromną analizę językową dopiero co zakończonego meczu Polska – Portugalia. O meczu z punktu widzenia koszykarza, a nie językoznawcy, wypowiem się jutro, jak starczy jeszcze czasu, weny i natchnienia.

Wszystkich chętnych do nieco innego spojrzenia na koszykówkę zapraszam do dalszej lektury.

W transmisjach telewizyjnych zawsze interesowało mnie to, jak często i w jaki sposób komentatorzy mówią o danym zawodniku. Pytania, na które chciałem odpowiedzieć to:

1) Czy czas gry zawodnika jest adekwatny do częstotliwości z jaką się o nim mówi?
2) Czy może jednak ta częstotliwość zależy bardziej od aktywności gracza?
3) Czy komentatorzy są uprzedzeni do niektórych zawodników, co przejawia się tym, że częściej mówią o nich po imieniu albo po przezwisku, zamiast po nazwisku?
4) Ile razy średnio w czasie meczu, który oglądamy przecież w TV a nie słuchamy w Radiu, komentator przypomina nam, kto aktualnie jest przy piłce?
5) Ile obcojęzycznych zwrotów pojawia się w trakcie relacji z meczu reprezentacji Polski?

Poniższa tabela przedstawia sumaryczne zestawienie wszystkich określeń zawodników, które pojawiły się w meczu. Od lewej możecie zobaczyć kolejno czas gry danego zawodnika, a następnie formę zwrotu do zawodnika oraz liczbę użytych form. Na czerwono zakreśliłem maksymalne wartości z każdej kategorii, żeby łatwiej się podziwiało.

Ogólne wnioski nie dziwią. Z racji na szybkie tempo meczu, komentatorzy nie mają czasu na zabawę w przedstawianie zawodnika z imienia i nazwiska i prawie w 67% zwracają się do niego po nazwisku. Jedynie 95 z 387 wypowiedzi odnosiło się do formy składającej się zarówno z imienia, jak i nazwiska (z czego ponad ćwiartkę stanowi Maciej Lampe). Komentatorzy rzadko „spoufalali” się na antenie z graczami, ponieważ w zaledwie 8% zwracali się do nich po imieniu. Ksywki, nicki i przezwiska praktycznie w ogóle nie są używane (w przeciwieństwie do komentatorów amerykańskich, ale na porównania przyjdzie jeszcze czas).

Żeby było kolorowo, dam jeszcze wykres, a co:

Ogólnie zatem, jeśli chodzi o komentarz i to, jak często mówiono i danym zawodniku, listę od max do min możecie zobaczyć poniżej

Gortat	63
Lampe	62
Koszarek	46
Kelati	46
Chyliński	43
Berisha	34
Hrycaniuk	28
Dylewicz	24
Szubarga	22
Majewski	19

A jeszcze niżej posegregowany czas gry:

Czas
Koszarek	31:28:00
Kelati	29:28:00
Lampe	29:13:00
Gortat	27:54:00
Chyliński	25:54:00
Berisha	14:06:00
Hrycaniuk	12:06:00
Dylewicz	10:47:00
Majewski	10:32:00
Szubarga	8:32:00

Na koniec możemy jeszcze głębiej sięgnąć po statystyki i popatrzeć, ile razy komentatorzy mówili o danym zawodniku w stosunku do ilości minut, które spędził on na parkiecie (co jest oczywiście dużym long-shotem, bo przecież jak tylko Szubarga stracił nogę, obaj komentatorzy kilkukrotnie o nim wspominali).

Komentarz
Gortat	63	2,25
Lampe	62	2,14
Koszarek	46	1,48
Kelati	46	1,59
Chyliński	43	1,65
Berisha	34	2,43
Hrycaniuk	28	2,33
Dylewicz	24	2,18
Szubarga	22	2,44
Majewski	19	1,73

To, co jest po prawej stronie przedstawia nam właśnie współczynnik mówienia o zawodniku / czas spędzony na parkiecie. Bardzo przydatne, prawda? Zdziwiło mnie to, że ani razu nie pojawiły się żadne makaronizmy ani wtopy językowe. Noculakowi udało się tylko z „nieruchomą zasłoną Corteza”.

Czy powyższe rzeczy coś mówią? Nie.
Czy odpowiadają na ważne pytania? Nie.
Czy są koniecznie i czy będą się pojawiać regularnie? Oczywiście nie.

Ale gdyby nie liczenie, to pewnie nie wytrwałbym do końca meczu, a do tego pisanie posta było doskonałym alibi żeby nie odbywać wieczornych łóżkowych debat egzystencjalnych z żoną 🙂 Tak więc było warto!